Προθέσεις είναι εκείνες οι λέξεις που καθορίζουν τις σχέσεις μεταξύ των διαφόρων μερών της πρότασης ή μεταξύ προτάσεων. Η θέση τους στο λόγο είναι τόσο απαραίτητη και σημαντική, ώστε, αν αφαιρεθούν, τότε η φράση μπορεί να μην έχει νόημα, ή να αποκτά τελείως διαφορετική σημασία όταν χρησιμοποιούνται με επίθετα, ουσιαστικά, αντωνυμίες, επιρρήματα και απαρέμφατα.
Έτσι λοιπόν και στην ιταλική γλώσσα οι προθέσεις είναι ένα σημαντικό γραμματικό φαινόμενο και ταυτόχρονα ένα από τα σημεία όπου οι έλληνες σπουδαστές δυσκολεύονται κατά τη διάρκεια της μελέτης της ιταλικής γλώσσας. Αυτό συμβαίνει, γιατί μεταφράζοντας από την ιταλική στην ελληνική κινδυνεύουν να κάνουν χονδροειδή λάθη. Οι προθέσεις της ιταλικής γλώσσας διακρίνονται σε κύριες (preposizioni proprie), καταχρηστικές (preposizioni improprie) και εμπρόθετες εκφάσεις (locuzioni prepositive).
Οι κύριες προθέσεις (preposizioni proprie) οι οποίες αποτελούν την μικρότερη και πιο σημαντική ομάδα προθέσεων της ιταλικής γραμματικής, είναι:
di, a, da, in, con, su, per, tra/fra
Οι καταχρηστικές προθέσεις (preposizioni improprie) της ιταλικής γλώσσας είναι επιρρήματα, ονόματα, ρηματικοί τύποι που σε ορισμένες περιπτώσεις αναπληρώνουν την πρόθεση:
dentro sopra contro fuori sotto insieme davanti
verso circa dietro prima durante vicino dopo lontano nonostante
Οι εμπρόθετες εκφράσεις (locuzioni prepositive) είναι σύνολα λέξεων που λειτουργούν ως προθέσεις, όπως:
davanti a vicino a lontano da insieme a in mezzo a a proposito di
invece di prima di a causa di
Μιλώντας για προθέσεις της ιταλικής γλώσσας αναφέρουμε επίσης τις έναρθρες προθέσεις (preposizioni articolate) λέγοντας ότι τα κριτήρια για τη χρήση τους είναι τα ίδια με αυτά που αφορούν το οριστικό άρθρο. Έτσι, όταν μετά από μια κύρια πρόθεση υπάρχει οριστικό άρθρο, αυτά ενώνονται και σχηματίζουν μια σύνθετη λέξη δηλαδή την έναρθρη πρόθεση.
Οι θεωρητικές εξηγήσεις και οι κανόνες χρήσης της κάθε πρόθεσης της ιταλικής γλώσσας είναι σωστό να δίδονται αναλυτικά και ξεχωριστά. Η επίλυση ασκήσεων, η προφορική εξάσκηση κι ένα καλό, πρακτικό εγχειρίδιο θα βοηθήσει προς την κατεύθυνση με στόχο την αποτελεσματικότερη αφομοίωση από τη μεριά του σπουδαστή.